Relikwie Bł. Jolenty

Czciciele świętych i błogosławionych zawsze pragnęli zbliżyć się do osoby czczonej nie tylko
modlitwą, ale i w sposób bardziej dla nich uchwytny: chcieli widzieć i uczcić ślady pozostawione przez nich na ziemi. Stąd powstał kult relikwii i pieczołowite przechowywanie przedmiotów z nimi związanymi.

Obecnie większa część relikwii znajduje się w kościele OO. Franciszkanów w Gnieźnie.
Spoczywają w relikwiarzu składającym się z części ozdobnej, w kształcie kościółka, i umieszczonej w niej trumienki cynowej, zawierającej kości Błogosławionej. Znajduje się w niej czaszka i dalszych 27 kości, a także cząsteczki kostne w woreczku i pewna ilość przedmiotów, takich jak: część płaszcza zakonnego, szkaplerz oraz dębowe resztki pierwotnej trumny.

Relikwie Jolenty mają swoją historię. Jej ciało złożono najpierw do bogato
zdobionej, obitej atłasem lub aksamitem trumny. Komisja beatyfikacyjna z 1631 roku znajduje tylko pozostałości trumny i stwierdza, iż „chociaż kości były złożone w bardzo wilgotnym miejscu, a nawet błotnistym, cudowny jednak i woniejący i nad woń milszy zapach wydawały, a nawet sama błotnista ziemia tę woń wydawała”. W XVIII wieku ciało Błogosławionej „złożone było w grobie ozdobionym […] mauzoleum, w kaplicy jej zakonu w Gnieźnie.” Kaplica ta wzniesiona była na dwóch poziomach. Niższy, objęty klauzurą, nazwany został Kaplicą Jolenty i tam właśnie znajdował się grób Błogosławionej, a obok umieszczone były drzwiczki, umożliwiające pobieranie ziemi, uważanej za cudowną. Dokoła grobowca zawieszono tabliczki wotywne z podziękowaniami za uzyskane łaski. Tuż przy grobie stał mały stoliczek, na nim zaś skrzynka z habitem Jolenty, resztkami dawnej trumny oraz drewniany talerzyk, z którego jadała Błogosławiona.

Po dekrecie beatyfikacji grób zastąpiła kaplica z relikwiami. Dopiero jednak w
1884 roku władze pruskie zezwoliły na ogłoszenie beatyfikacji i odpust. 13 czerwca tego roku zdjęto drewniane mauzoleum, otworzono murowany grób i wydobyto cynową trumnę z 1797 roku. W dniu następnym przeniesiono relikwie Jolenty na ołtarz górnej kaplicy Klarysek. Osiem lat później relikwie zostały przeniesione z drewnianej, bokami oszklonej trumienki do innej – spiżowej, złoconej i ozdobionej emaliami.

Po II wojnie światowej dążono do kanonizacji Błogosławionej.
Ksiądz kardynał Stefan Wyszyński, arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski, Prymas Polski, postanowił osobiście zbadać autentyczność relikwii bł. Jolenty. Dla tego celu powołana została specjalna komisja. 18 marca 1958 odśpiewano hymn Veni Creator, odmówiono modlitwę do bł. Jolenty i zaprzysiężono komisję. Po tych wstępnych czynnościach otworzono trumienkę, której zawartość, od tamtego czasu, nie zmieniła się do dnia dzisiejszego.

T.F.